Hoe belangrijk is de haven van Antwerpen voor de Belgische economie?

Sinds 2022 vormen de havens van Antwerpen en Zeebrugge samen Port of Antwerp-Bruges. Die fusie was historisch, en niet zonder reden: samen zijn ze nu de grootste exporthaven van Europa, dé hub voor auto’s én een spil in de chemiesector en energievoorziening.

Maar hoe belangrijk is de haven van Antwerpen nu écht voor onze economie? We doken in de cijfers van Port of Antwerp-Bruges (jaarcijfers 2023) en zetten de strafste feiten voor je op een rij.

Oude havenkranen aan de Schelde in Antwerpen.

Grootste autohaven ter wereld

In 2023 rolden er maar liefst 3.724.569 auto’s over de kade in Antwerpen en Zeebrugge. Dat zijn er meer dan er mensen wonen in Berlijn. Daarmee is Port of Antwerp-Bruges de grootste autohaven ter wereld.

Maar wist je dat die auto’s vaak nog een tussenstop maken vóór ze op het schip gaan? In de haven krijgen veel wagens nog een laatste controle of aanpassing. Zo worden:

  • Spiegels of bumpers gemonteerd
  • Navigatiesystemen of extra opties geïnstalleerd
  • Auto’s gewassen, gepolijst of zelfs herspoten

Dat gebeurt in gespecialiseerde werkplaatsen, op vraag van de autofabrikant of invoerder. Alles zodat de auto helemaal klaar is voor levering.

En dat gebeurt op gigantische schaal: de terminals beslaan samen bijna 1.000 hectare, met plaats voor meer dan 365.000 wagens tegelijk. Sommige parkings zijn zelfs meerlagig.
Ook duurzaamheid krijgt aandacht:

  • Een autowasstraat op windenergie die enkel regenwater gebruikt én hergebruikt
  • Terminals schakelen over op groene stroom en alternatieve brandstoffen
  • Laadpalen voor elektrische wagens worden volop geïnstalleerd

En niet alleen gewone auto’s passeren hier: ook landbouwmachines, bussen, vrachtwagens, treinstellen en zelfs helikopters worden als rollende vracht behandeld.

Een wereldspeler in containers, koeltransport en staal

Met meer dan 136 miljoen ton containertrafiek en 1 miljoen reefercontainers (koelcontainers) is Port of Antwerp-Bruges een onmisbare draaischijf voor internationale handel. Denk aan alles van tropisch fruit tot farmaceutische producten.

Maar daar stopt het verhaal niet. De haven is ook Europees kampioen als het gaat om stukgoederen, van staalrollen tot windturbines en houtpulp.

Stukgoed is alles dat niet los gestort of in containers zit. Denk aan:

  • Grote stalen platen en buizen
  • Machines, voertuigen of helikopters
  • Hout, karton, papier en palletten met goederen

Antwerpen is dé staalhaven van Europa. Dankzij tientallen gespecialiseerde terminals en steel service centers gebeurt hier veel meer dan enkel laden en lossen:

  • Staal wordt verpakt, versneden en gelabeld op maat
  • Goederen worden opgeslagen onder ideale omstandigheden
  • Levering kan rechtstreeks van de kade naar productie of eindklant

En dat zonder onnodige tussenstappen of risico’s op schade. Efficiëntie is troef.

Meer dan 160.000 jobs

Volgens cijfers van de Nationale Bank van België (2022) zorgt de haven rechtstreeks en onrechtstreeks voor 161.533 jobs.

Dat is bijna 1 op de 15 werkende Belgen, of 6,5% van alle werkende Vlamingen. Daarmee is de haven een van de grootste werkgevers van het land – al zie je dat niet meteen als je gewoon door de stad fietst.

Groep fietsers aan het Havenhuis, aan het begin van de Antwerpse haven.

Ook op weg naar een groene toekomst

Met 1.000 km pijpleidingen, 134 windturbines, 200 walstroompunten en een stevige focus op waterstof en alternatieve brandstoffen zet de haven vol in op duurzaamheid.

Bovendien wil ze dé hub worden voor circulaire economie en groene energie. Geen evidentie, maar wel ambitieus. En broodnodig.

En dan zijn er nog de cijfers die blijven verbazen:

  • 271 miljoen ton goederenoverslag in 2023
  • Goed voor 4,5% van het Belgische BBP
  • 1400 bedrijven actief in het havengebied
  • 47.850 binnenschepen en 107 goederentreinen per dag

Als je kijkt naar de schaal, de logistieke connecties, het aantal jobs en de toegevoegde waarde, dan is het duidelijk: de haven van Antwerpen is van levensbelang voor de Belgische economie.

Wil je de Antwerpse haven met eigen ogen zien?

Wij nemen je graag mee op fietstocht door het Antwerpse havengebied. Niet met een lesje economie, maar met verhalen over dokwerkers, containerschepen, waterwegen en wonderen van techniek.