1/ Onze-Lieve-Vrouwekathedraal

De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen, het grootste gotische bouwwerk van de Nederlanden, is zonder twijfel een monument om trots op te zijn! Al eeuwenlang torent deze prachtige kathedraal hoog boven de Scheldestad uit. Ze staat dan ook terecht sinds 1999 op de UNESCO-Werelderfgoedlijst als onderdeel van de site “Belforten in België en Frankrijk”.

De kathedraaltoren is werkelijk indrukwekkend: met een hoogte van 123 meter is hij het belfort van de stad. Vroeger fungeerde hij als uitkijktoren en waarschuwde hij het volk bij brand met behulp van een grote stormklok.

Maar de Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Antwerpen heeft twee torens, een grote noordelijke en een kleine zuidelijke toren. Het is duidelijk dat men oorspronkelijk twee identieke torens wilde optrekken. Waarom gebeurde dat dan niet? Wel, in de zestiende eeuw wilde men de kathedraal vergroten en dus stopte men met de werken van de zuidertoren. Helaas werden de plannen voor de vergroting van de kathedraal gestaakt door een grote brand in 1533. De herstelling ervan trok veel mankracht en middelen naar zich toe. In de periode daarna bevond Antwerpen zich in moeilijk religieus vaarwater. Daardoor kwam er uiteindelijk geen grotere kathedraal en bereikte ook de zuidertoren nooit zijn volledige hoogte.

Je kunt de kathedraal elke dag bezoeken. Als inwoner van de provincie Antwerpen mag je gratis binnen, toeristen betalen 12 euro. Een kleine prijs voor een bezoek aan een groot bouwwerk, als je’t ons vraagt. Je kan trouwens ook deelnemen aan rondleidingen die de kathedraal zelf organiseert. Vraag meer info aan de balie of kijk op www.dekathedraal.be.

2/ Het Stadhuis van Antwerpen

Ook het stadhuis van Antwerpen maakt deel uit van de groepsinschrijving ‘Belforten in België en Frankrijk’, omdat de noordelijke toren van de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal gold als belfort van het stadhuis.

Het stadhuis van Antwerpen is ook zonder een “eigen” belforttoren een imposant gebouw. Het werd gebouwd in de “gouden” zestiende eeuw, waarin Antwerpen een belangrijke internationale handelsmetropool was en ook cultureel hoogtij vierde. De stad kon dus flink wat geld pompen in de bouw van het stadhuis. Dat zie je aan de prachtige renaissance gevel vol details die verwijzen naar het Antwerpse verleden. Links zie je de Brabantse Leeuw, het wapenschild van het Hertogdom Brabant waar Antwerpen ooit deel van uitmaakte. In het midden staat het wapenschild van Filips II, die Antwerpen bijna een halve eeuw regeerde. En rechts zie je het wapenschild van het markgraafschap Antwerpen, dat in de elfde eeuw deel uitmaakte van het Roomse Rijk der Duitse natiën.

Boven de wapenschilden bevindt zich een nis met een beeld van Maria, patrones van de stad. Ze staat boven de beelden van Justitia en Prudentia, de symbolen van rechtvaardigheid en voorzichtigheid, deugden waaraan een stadsbestuur zeker moet voldoen.

3/ Museum Plantin-Moretus

In 2005 kwam het Museum Plantin-Moretus als eerste museum ooit op de lijst van UNESCO werelderfgoed, vanwege de ongelooflijk goed bewaarde historische drukkerij uit de zestiende eeuw. Het museum heeft inderdaad uniek drukkersmateriaal, waaronder de twee oudste drukpersen ter wereld en meer dan 90 lettertypes met 20.000 loden letters. Christoffel Plantin verzamelde boeken en vandaag telt de collectie maar liefst 30.000 exemplaren, inclusief geïllustreerde handschriften en andere juweeltjes uit de Europese drukkunst. Kiliaan, Dodoens, Ortelius of Luther, ze hebben allemaal een plaatsje gekregen in het huis.

Binnenstappen in het Plantin-Moretus Museum is leren over boekdrukken en reizen door de tijd. Je komt namelijk terecht in het voormalige woonhuis en atelier van de uitgeversfamilie Plantin-Moretus. Het is een prachtig stadspaleis met goudleer aan de muren, portretten van Rubens en een indrukwekkende bibliotheek.

Een bijzondere plek is de binnenplaats en tuin waar je populaire planten ontdekt uit de zestiende en zeventiende eeuw en de stilte van de stad ervaart.

4/ Het Begijnhof van Antwerpen

Het begijnhof van Antwerpen is een verborgen plekje in de Antwerpse universiteitsbuurt. Het heeft 47 schattige huisjes, een klein kerkje en een prachtige binnentuin. Het is de oude woonplaats van de Antwerpse begijnen, vrouwen die zich vanaf de twaalfde eeuw verenigden om een zelfstandig bestaan te kunnen leiden, zonder een kloostergelofte te moeten afleggen.

In 1998 kwamen 13 Vlaamse begijnhoven op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Het Antwerpse begijnhof staat er helaas niet tussen. Dat het begijnhof van Antwerpen niet op de UNESCO-Werelderfgoedlijst staat, heeft te maken met slecht uitgevoerde restauraties van de negentiende en twintigste eeuw. Huisjes werden toen onder andere opgesmukt met trapgevels die het authentieke karakter van het begijnhof schaden. In de jaren ’60 werden vervolgens appartementenblokken gebouwd op de Italiëlei die duidelijk zichtbaar zijn vanuit het begijnhof. Een doorn in het oog voor UNESCO.

Toch moet het gezegd: het begijnhof met zijn binnentuin is een oase van rust in de drukke omgeving van de studentenwijk die getuigen van de fascinerende traditie van de begijnen. Geen UNESCO-Werelderfgoed, maar toch absoluut een bezoek waard.